Pragnę nawiązać do moich wysiłków określenia położenia i wyposażenia Stacji Odbiorczej PTCR, jakie podjąłem i opisałem na stronach  [1],  [2] w rozdziałach: 52 O USYTUOWANIU CZĘŚCI ODBIORCZEJ PTCR.; 53 ODBIORCZA ANTENA BEVERAGE.; 54 NOWE INFORMACJE O USYTUOWANIU ANTENY ODBIORCZEJ PTCR. W ich wyniku udało mi się uzyskać dwie publikacje, skierowane przede wszystkim do mieszkańców Grodziska Mazowieckiego, których większość nie zdawała sobie sprawy, że w ich mieście znajdowała się Stacja Odbiorcza słynnej Transatlantyckiej Centrali Radiotelegraficznej zbudowanej w 1922 r. Pierwszą  publikacją był mój artykuł w Grodziskim Piśmie Społeczno – Kulturalnym  BOGORIA nr 260 lipiec-sierpień 2016 r. p.t. WIELKIE FALE W NIEWIELKIM GRODZISKU. Drugą broszurka p.t. NIEZNANA HISTORIA STACJI ODBIORCZEJ TCR W GRODZISKU MAZOWIECKIM, wydana w nie wielkim nakładzie  przez Centrum Kultury Grodzisk Mazowiecki i Willę Radogoszcz Grodzisk Mazowiecki [3]. Dla spopularyzowania książeczki, umieściłem 2017.03.11 na stronie [4], na której wspomina się historię osiągnięć absolwentów Liceum Traugutta, (jestem jego absolwentem z rocznika 1949 r.), informację p.t. „NIEZNANA HISTORIA STACJI ODBIORCZEJ TCR W GRODZISKU MAZOWIECKIM” oraz zdjęcie jej okładek, fot. 1.

Fot. 1 Książeczka wydana w 95 rocznicę powstania Polskiej Transatlantyckiej Centrali Radiotelegraficznej (PTCR) [4].

W książeczce tej zamieszczone zostało zdjęcie, fot. 2, artykułu o części odbiorczej PTCR nieznanego autora i znajdującego się w nieznanej gazecie.

Fot. 2 Artykuł „ Nasza transatlantycka stacja odbiorcza” zamieszczony w gazecie o nieznanej nazwie [4].

Dziwnym zbiegiem okoliczności, dzięki Panu Krzysztofowi Saganowi z którym koresponduję, a który zajmuje się historią Polskiego Radia, otrzymałem 2017.08.31 następującą wiadomość:

 Zamieszczałem dziś w ramach cyklu “Radio w pamięci zapisane” wspomnienia pracownika PIR-u, który opowiadał  o tym, co działo się w “Czerwonym Dworze” w latach siedemdziesiątych. Chodziło o nasłuch skuteczności zagłuszania  m.in. Radia Wolna Europa. Chcąc zilustrować jakoś ten odcinek zacząłem rozglądać się za przedwojennymi zdjęciami Czerwonego Dworu. I w zasadzie żadnego nie znalazłem... W zasadzie...Otóż w Przeglądzie Radjotechnicznym z 1934 roku znalazł się artykuł - streszczenie wystąpienia z maja 1933 roku – o antenie wielokrotnej, z zaznaczeniem, że taka wybudowana została w Grodzisku do odbioru kierunkowego japońskiej  stacji Nagoy’a. I artykuł zawiera kilka zdjęć - m.in. dwóch wież drewnianych 42-metrowych. Nie mam pewności, że  zdjęcia pochodzą z Grodziska (podpis wprost o tym nie mówi), ale sugeruje to wypisanie nazwy warszawskiej firmy, które owe wieże miała budować. Ostatecznie nie wykorzystałem tego zdjęcia do ilustracji wspomnianych na początku wspomnień... ale pomyślałem, że temat może Pana zainteresować.

Pozdrawiam

Krzysztof Sagan

 Odpowiedziałem Panu Krzysztofowi:

 Cieszę się z Pana odwiedzin. O ile dobrze pamiętam już w przeszłości kontaktowaliśmy się. Bardzo dziękuję za Pana mail,  poruszający kilka wątków. W tej chwili mogę tylko potwierdzić, że wspomniane dwie drewniane wieże rzeczywiście znajdowały się w Grodzisku Mazowieckim. Ich dokładny widok pokazany jest na zdjęciu znajdującym się w NAC, podaję link w załączniku. Ma tytuł i opisane jest jako “Kierunkowa antena odbiorcza krótkofalowa w Grodzisku”.  Z podanymi przez Pana materiałami, których linki źródłowe Pan podał, zapoznam się, gdyż interesuje mnie nazwa  tej anteny, nawiązująca w pewnym sensie do anteny wielostrojeniowej Alexandersona.

 Pozdrawiam Pana bardzo serdecznie

 Ireneusz Dobiech.

Pomijając inne nasze dalsze korespondencje, w dniu 2017-09-05 otrzymałem od Pana Krzysztofa Sagana informację kolejną o tym, że odnalazł w Gazecie Radjo z 1927 r. [5] materiały dotyczące polskiej PTCR. Napisał:

 Znalazłem jeszcze kompleksowy opis trzech obiektów - Grodzisk, CBO i Babice - z roku 1927 z  tygodnika Radjo. Jest też dużo fotografii i plan sytuacyjny stacji nadawczej. W oryginale dostępne w Internecie „ skany” są dwa razy większe. Zmniejszyłem je, żeby ten mail nie był za duży.

Po ich obejrzeniu stwierdziłem, z wielką radością, że w  przesłanych materiałach jest obraz tekstu, fot. 3, zatytułowany: 19270116-Radjo-Nasza-transatlantycka-stacja-odbiorcza.[5].  Tytuł tego tekstu są identyczne jak na fot. 2.

Fot. 3 19270116-Radjo-Nasza-transatlantycka-stacja-odbiorcza [5].

Tak więc nazwa gazety i autor obrazu artykułu z mojej książeczki zostały odnalezione. Z kolejnych przesłanych  materiałów, zamieszczonych w [5], a dotyczących innych obiektów PTCR, takich jak Centralne Biuro Operacyjne  znajdujące się w Warszawie,  Nadajnik Babice oraz opisach pracy Alternatora Aleksandersona,  dowiedziałem się, że autorem wszystkich jest inż. Fr. Perepeczko fot. 4.

Fot. 4 Identyfikacyjny napis o autorstwie artykułu o TRC w Radjo Nr. 8 (10).

Dowiadujemy się z przesłanych przez Pana Krzysztofa Sagana „skanów”, że Inż. Fr. Perepeczko napisał cztery artykuły, zamieszczone w  tygodniku Radjo z 1937:

 23 stycznia nr 4 (6) strona 22, o Centralnym Biurze Operacyjnym; 20 lutego nr 8 (10) strona 24, o Transatlantyckiej Radiostacji; 13 marca nr 11, strona 22,  o Alternatorze i  na stronie 23, o schemacie elementów z nim współpracujących. Tak więc informacje o artykule nieznanego autora znajdujące się w nieznanej gazecie, zamieszczone w książeczce i na stronach: http://www.nadajnik-babice.pl/ ,   https://dobiech-ireneusz.jimdo.com/ oraz w http://absolwent.traugutt.net/index.php?page=news mogły się przyczynić dzięki Internautom, do odnalezienia tych cennych publikacji dotyczącej naszej Polskiej Transoceanicznej Centrali Radiotelegraficznej PTCR.  Ich zmodyfikowane fragmenty noszę się z zamiarem opublikowania na Stronie [1].

 [1] http://www.nadajnik-babice.pl/, 

 [2] https://dobiech-ireneusz.jimdo.com/

 [3] Książeczka wydana w 95 rocznicę powstania Polskiej Transatlantyckiej Centrali Radiotelegraficznej przez Centrum Kultury Grodzisk Mazowiecki i Willę Radogoszcz -Grodzisk Mazowiecki.

 [4] http://absolwent.traugutt.net/

 [5] Cztery artykuły Inż. Fr. Perepeczko, zamieszczone w  tygodniku Radjo z 1937:

23 stycznia nr 4 (6) strona 22, o Centralnym Biurze Operacyjnym; 20 lutego nr 8 (10) strona 24, o Transatlantyckiej Radiostacji; 13 marca nr 11, strona 22,  o Alternatorze i  na stronie 23, o schemacie elementów z nim współpracujących.

Ireneusz Dobiech.2017.09.26